Bài viết từ nhiếp ảnh gia thiên văn Alyn Wallace tại Nam xứ Wales, Vương Quốc Anh.
5 năm trước nếu bạn hỏi tôi rằng smartphone sẽ có thể chụp được những bức ảnh thiên văn đẹp hay không, thì câu giải đáp của tôi kiên cố sẽ là không. Với cảm biến và ống kính nhỏ, smartphone không có khả năng thu thập ánh sáng để chụp được các ngôi sao trên bầu trời đêm. Nhưng nếu bạn hỏi tôi lại câu hỏi đó trong thời khắc này thì câu giải đáp của tôi sẽ có sự đổi thay 180 độ!
Bằng cách vận dụng những tiến bộ về phần mềm như chế độ chụp thiên văn, trí óc nhân tạo, ghép nhiều bức ảnh để giảm nhiễu, smartphone hiện thời đã sẵn sàng cho bộ môn nhiếp ảnh "khó nhằn" này. Rất nhiều những người theo dõi trên Instagram đã gửi cho tôi các bức ảnh thiên văn chụp bằng smartphone của họ, và tôi cảm thấy rất ấn tượng.
Chế độ chụp thiên văn của Google Pixel
Dải ngân hà chụp từ chế độ thiên văn của Pixel 4a. Cornwall, Anh bởi @ayers949.
Chòm sao Pleiades (M45) tại xứ Wales. Pixel 4XL bởi Alyn Wallace.
Trên các sản phẩm Pixel, Google đã trang bị hẳn một chế độ chuyên cho chụp thiên văn. Chế độ này được "giấu" hơi kỹ khi ta phải vào chế độ chụp đêm (Night Sight) để truy cập, và smartphone của bạn cũng phải được gắn lên chân tripod chắc chắn. Ở chế độ này, máy sẽ chụp nhiều những bức ảnh phơi sáng 15 giây, thời kì tổng cộng tối đa lên tới 4 phút. Các bức ảnh sau đó sẽ được ghép vào nhau để giảm lượng nhiễu, vận dụng bộ filter sáng ý từ AI của Google để ra tấm hình rút cục.
Chồng ảnh bằng tay
ngày nay không có smartphone nào có chế độ ghép ảnh thiên văn tự động như Pixel, nhưng ta cũng có thể làm thủ công bằng ứng dụng trên máy tính, với Windows là Starry Landscape Stacker và Mac là Sequator. Để chụp ghép ảnh, bạn hãy vào chế độ chụp chuyên nghiệp của máy (Pro Mode) chỉnh tốc độ màn trập thấp hợp với cảnh, để ảnh RAW nếu máy cho phép. Sau đó lấy ảnh để ghép bằng các phần mềm trên máy tính, cân chỉnh nếu cần thiết.
Xiaomi Mi9T, ghép 470 tấm ảnh chụp trong 3 ngày tại São Paulo, Brazil bởi @lucasgoncalvesmiranda.
Dải ngân hà tại Thổ Nhĩ Kỳ, chụp ghép 6 ảnh từ máy Xiaomi Mi10T bởi Okan Bozat.
Ảnh Panorama
Bên cạnh việc ghép nhiều những bức ảnh giống nhau lại thì ảnh ghép Panorama cũng là một cách để bạn có hình thiên văn chất lượng cao, độ nhiễu thấp. Ảnh chụp Panorama đòi hỏi bạn phải có một chiếc tripod kiên cố và sự nhẫn nại để chụp nhiều bức ảnh khi chỉ đứng tại 1 chỗ!
Ghép ảnh Panorama bằng áp dụng PTGui, từ máy Huawei P40 Pro bởi @astropolo_.
Kết quả rốt cuộc có chi tiết cao và không hề có nhiễu!
Sử dụng bộ theo dõi sao
Bộ theo dõi sao (Star Tracker) cho phép bạn chụp chòm sao nào đó với vị trí nhất mực, trước khi nó chuyển di thành vệt trên bầu trời. phối hợp với kỹ thuật chồng ảnh thì bạn sẽ khám phá được những ngôi sao mờ, độ sáng thấp bằng chính chiếc smartphone của mình.
Dải ngân hà chụp từ Huawei P30 Pro bởi Nico Carver
Dải ngân hà tại một con đường tại Chile, Xiaomi Mi Note 10 bởi Yuri Beletsky
Dải ngân hà tại Inceğiz Kanyonu, Thổ Nhĩ Kỳ bởi Okan Bozat bằng Xiaomi Mi10T
Chụp ảnh qua viễn kính
Để chụp "cận cảnh" hơn những vật thể ở xa trên bầu trời, ta sẽ cần tới kính viễn vọng vì khả năng zoom trên smartphone bây giờ vẫn chưa đáp ứng được thể loại nhiếp ảnh này.
Nhật thực, sao Thổ, sao Hỏa và sao Mộc chụp bằng iPhone 6 qua kính thiên văn Dobsonian 8 inch. Louisiana, Mỹ bởi @logansoileau
Tinh vân Orion và sao Thủy đi qua màng tang được chụp bằng iPhone SE, kính viễn vọng Celestron 130slt. @Southern_rantyhotographer
Chụp ảnh Vũ trụ xa mà không có viễn kính
Kể cả không có kính viễn vọng thì bạn cũng có thể thí nghiệm với khả năng zoom của máy để chụp một chòm sao nhất thiết. Kỹ thuật chồng ảnh cũng cần được dùng đồng thời vì khi zoom trên smartphone sẽ tạo ra nhiều nhiễu, độ phân giải thấp đi.
Dải ngân hà Andromeda bằng chế độ zoom của Huawei Mate 20 Pro bởi Almatsum Almaadi
Nhật thực một phần bằng tính năng zoom trên Xiaomi RealMe XT bởi Jashandeep Singh
Chế độ chụp Mặt trăng của Huawei
Nếu như bạn có smartphone Huawei thì hãy thử chế độ "Moon Mode" để chụp Mặt trăng và những hành tinh ở gần với địa cầu. Chế độ này hoạt động tốt nhất vào những ngày Mặt trăng tròn, trời quang mây và không có mưa.
Mặt trăng bằng chế độ Moon mode của Huawei P30 Pro @dakri_und_wer_bist_du
Sao Thổ, sao Mộc và mặt trăng bằng chế độ Moon Mode của P30 Pro bởi VIs Pat
Chụp phơi sáng sao
phải chụp bầu trời đêm trong một thời kì dài, bạn có thể tạo ra các bức ảnh vệt sáng (Star trails) khá đẹp mắt. Có các vận dụng tương trợ chụp thể loại này như NightCap trên iPhone và với Android là Star Trails hoặc Light Trails. vận dụng này sẽ có nhiệm vụ chụp nhiều bức ảnh phơi sáng 30 giây sau đó ghép chúng lại với nhau để tạo ra những vệt sáng lung linh trên bầu trời.
Ảnh phơi sáng 1 tiếng bằng Xiaomi Mi 10T Pro bởi Yuri Beletsky
Chụp bằng áp dụng phơi sáng bởi Pata Nahi
Vệt sao và đom đóm bằng Redmi Note 7 Pro bởi @Genda_fool
Ảnh thiên văn cảnh quan
Để các bức ảnh thiên văn trở thành đẹp hơn, bạn cũng có thể xen kẽ với những cảnh quan ở Trái đất.
Sao chổi NEOWISE phía trên đài Brecon, xứ Wales, được chụp trên Xiaomi Mi8. @adamtattonreid
Những đám mây dạ quang trên Dublin được chụp trên Samsung Galaxy S20. @ roman1e2f5p8s
Cực quang được chụp trên Huawei P30 Pro. @zenderfull
Sét khi núi lửa Taal phun trào ở Philippines được @eugeneappleseed chụp trên iPhone 11
Mặc dù máy ảnh chuyên nghiệp vẫn sẽ là thiết bị tối ưu nhất dành cho nhiếp ảnh thiên văn với ưu điểm về quang học của mình, nhưng tôi cảm thấy thật sự bất thần với sự nâng cấp của smartphone trong 5 năm qua. Với những tính năng như ghép ảnh tự động, các áp dụng tương trợ và trí não nhân tạo AI, smartphone đã cho phép tất mọi người có thể khám phá bộ môn nhiếp ảnh thiên văn mà không phải bỏ ra một số tiền quá lớn cho việc mua thiết bị.
